تایید شده توسط پزشکان متخصص ایزی مد
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام با پزشکان ایزی مد مشورت کنید
یکی از گزینه‌های درمانی برای کاهش درد و التهاب در بیماری‌های مختلف، داروهای دسته NSAIDS یا همان ضد التهابی‌های غیراستروئیدی هستند که یکی از شایع ترین آن ها کپسول سلکوکسیب می باشد. انواع قرص سلکوکسیب و کپسول سلکوکسیب در این دسته قرار می‌گیرند که بیشتر دردهای خفیف تا متوسط و التهاب‌ها در بیماری‌های روماتولوژی را تسکین می‌دهند. اما آیا قرص سلکوکسیب برای سردرد یا دردهای دیگر هم مفید است؟ مصرف این دارو با چه عوارض جانبی همراه است؟ چگونه باید آن را مصرف کرد؟ احتمالا در شروع مصرف سلوکسیب، با یک تا تعداد بیشتری از این سوالات مواجه بشوید. از این‌رو تصمیم گرفتیم با نگارش راهنمای جامع داروی سلکوکسیب به بررسی پاسخ تمامی پرسش‌های احتمالی بپردازیم.
کپسول سلوکسیب چیست؟
کپسول سلوکسیب، نوعی داروی مسکن غیر مخدر و ضد التهابی است که برای تسکین درد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما آیا امکان تسکین همه دردها با این دارو وجود دارد؟ این کسپول بیشتر برای دردهای خفیف تا متوسط در آرتریت‌ها و برخی شرایط التهابی موثر است و به همین دلیل نمی‌توان اثربخشی موثری از آن برای همه شرایط التهابی که با درد همراه است ببینیم.
البته موارد استفاده از انواع قرص سلوکسیب بسیار گسترده است و به همین موارد ختم نمی‌شود، از این‌رو امکان دارد پزشک بسته به شرایط بیمار در طیف وسیعی از بیماری‌ها، آن را تجویز کند.
دارو معمولا شکل خوراکی دارد که از راه گوارشی به صورت سریع جذب می‌شود و دارای نیمه عمری حدودا ۱۱ ساعته است. همین باعث می‌شود تا در بیشتر مواقع، پزشکان دارو را در یک تا دو دوز روزانه تجویز کنند. پس از انجام متابولیسم در کبد، معمولا باقی‌مانده‌های قابل دفع از طریق مدفوع و ادرار دفع میشوند.داروهای دسته NSAIDS معمولا به دلیل عوارضی که دارند، برای همه دوره‌های زندگی مناسب نیستند.
برای مثال قرص سلوکسیب در بارداری و به خصوص سه ماه سوم منع مصرف دارد و به هیچ وجه نباید استفاده شود، چون با خطر آسیب در جنین و ایجاد خون‌ریزی‌های وسیع در حاملگی همراه هستند. بهتر است در مورد مصرف قرص سلوکسیب در شیردهی هم با پزشک خود مشورت کنید، چراکه این دارو می‌تواند از طریق شیر به نوزاد منتقل شود و از این‌رو می‌تواند مشکلاتی در این سنین ایجاد کند.
اطلاعات دارویی سلکوکسیب
قرص سلکوکسیب برای پریودی و دیگر بیماری‌هایی که با درد حاد خود را نشان می‌دهند، کاربرد دارد. البته این یکی از کاربردهای شایع این دارو است. کپسول یا قرص معمولا در دوزهای ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی‌گرم تولید میشوند که بسته به نظر پزشک ممکن است یک الی دوبار در روز یا بیشتر تجویز بشوند. سلکوکسیب جزو داروهای OTC بوده که بدون نسخه از داروخانه‌ها قابل تهیه است. با این حال، توصیه به مصرف خودسرانه نمی‌شود، چون این کار می‌تواند شما را با عوارض جانبی و مشکلات بیشتری همراه کند.
پزشکان معمولا ترجیح می‌دهند برای جلوگیری از عوارضی مانند خون‌ریزی گوارشی، دارو را با دوز کم شروع کنند. البته گاهی بسته به شرایط بیمار، حداکثر دوز ممکن توصیه می‌شود. طول مدت مصرف هم برای همه بیماران یکسان نیست و بازهم این مشکل بیمار و نظر پزشک است که این مدت را تعیین می‌کند. ممکن است در موارد مصرف طولانی مدت، تجویز داروهای دیگری مانند امپرازول برای کنترل اسید و آسیب به معده انجام بشود.
انواع قرص سلوکسیب
انواع قرص سلکوکسیب به صورت خوراکی در دوزهای ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی‌گرم تولید میشوند که معمولا به صورت کپسول هستند. این دارو فرم تزریقی ندارد و همان طور که اشاره شد، تنها به شکل خوراکی می‌تواند تاثیرات خود را نشان بدهد. کپسول با نام تجاری Celebrex عرضه می‌شود که در بازار ایران، برندهای داخلی عمدتا آن را با نام‌های سلبرین، سبکس، سلکسیب، سلکسوسد و دروکسیب عرضه می‌کنند. علاوه بر این، ممکن است با برندهای خارجی این دارو یعنی سلبرکس یا کوبیکس هم در بازار مواجه بشوید.
موارد مصرف قرص سلوکسیب 100
در ابتدای مطلب به صورت کلی با خواص قرص سلوکسیب آشنا شدید. اما بسته به دوز دارو، موارد مصرف می‌تواند تغییر پیدا کرده و اختصاصی بشود. عموما دوزهای بالاتر، برای موارد شدید که درمان آن سخت‌تر است، استفاده می‌شود. ضمن اینکه سن هم می‌تواند در دوز تجویز دارو تاثیر داشته باشد. پس نمی‌توان انتظار تجویز داروهای یکسانی را برای همه بیماران داشت. حال سوال اصلی این است که کاربرد قرص سلکوکسیب ۱۰۰ چیست؟
درمان استئوآرتریت
همان‌طور که اشاره شد، یکی از موارد مصرف این دارو، در آرتریت است. پزشکان معمولا برای درمان استئوآرتریت در بزرگسالان، سلکسوسیب ۱۰۰ را به صورت دوبار در روز تجویز می‌کنند. این یک بیماری مزمن است که در آن غضروف استخوان‌ها تخریب شده و به همین دلیل درد ایجاد می‌شود. قرص سلکوکسیب برای زانو درد و کاهش علائم در این بیماران استفاده می‌شود.
درمان آرتریت روماتوئید
روماتیسم مفصلی، نوعی بیماری التهابی است که توسط پاسخ نادرست سیستم ایمنی ایجاد می‌شود. روماتیسم مفصلی، با التهاب و درد در مفاصل همراه است که در این شرایط، برای بهتر کردن علائم، از سلکوکسیب ۱۰۰-۲۰۰ میلی‌گرم تا دو بار در روز بسته به شدت بیماری استفاده می‌شود. این دوز برای کودکان درگیر این بیماری، معمولا کمتر است.
درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان
روماتیسم ستون فقرات، یکی دیگر از بیماری‌های روماتولوژی است که به صورت مزمن و پیشرونده بوده و می‌تواند باعث درگیری مفاصل در ستون فقرات و لگن بشود. در این بیماری ها، التهاب در مفاصل دیده می‌شود که متعاقب آن ممکن است بیمار کمر درد یا درد لگن هم احاس کند. قرص سلکوکسیب برای کمر درد در دوز ۱۰۰ میلی گرم دو بار در روز یا ۲۰۰ میلی گرم یکبار در روز تجویز می‌شود. با مصرف این دارو، بیشتر علائم بیمار کنترل می‌شود و درمان قطعی صورت نمی‌گیرد.
موارد مصرف قرص سلوکسیب 200
قرص سلکوکسیب برای سردرد و یا دیگر شرایط درد حاد، در دوز ۲۰۰ میلی‌گرم خوراکی تجویز می‌شود که البته این دوز برای بزرگسالان است. طبیعی است که در بیماران دیگر با سن و شرایط مختلف، دوز مصرفی تغییر پیدا کند. برای مثال در سنین بالاتر که احتمالا بیماران با مشکلات کبدی یا کلیوی هم همراه هستند، دوز مصرفی بسته به نظر پزشک کاهش پیدا می‌کند. در مواردی که بیماری شدید‌تر است، عمدتا دوزهای بالاتر تجویز می‌شود. هم‌چنین گاهی ممکن است پزشک تشخیص بدهد به جای مصرف دو دوز داروی ۱۰۰ میلی گرم در روز، یک دوز داروی ۲۰۰ میلی گرم مصرف بشود. مصرف کپسول سلکوکسیب 200 در موارد زیر رایج تر است:
- درمان دردهای کوتاه مدت
معمولا قرص سلکوکسیب برای گلو درد و یا دیگر شرایط درد حاد، در دوز ۲۰۰ میلی گرم تجویز می‌شود. بسته به نظر پزشک ممکن است نیاز به مصرف دارو تا دو بار در روز باشد. - درمان درد قاعدگی
قرص سلکوکسیب برای پریودی و تسکین درد و گرفتگی در این دوران هم مناسب است. شروع، با مصرف ۴۰۰ میلی گرم دارو است که بسته به نیاز می‌تواند با مصرف یک دوز ۲۰۰ میلی گرم پس از ۸ تا ۱۲ ساعت، تکرار بشود. معمولا برای روزهای بعدی، پزشکان مصرف قرص سلکوکسیب ۲۰۰ میلی گرم را به شکل دو بار در روز توصیه می‌کنند.
مکانیسم اثر کپسول سلوکسیب چگونه است؟
قرص سلوکسیب برای دندان درد یا بیماری‌های دیگری با که التهاب همراه هستند، مفید می‌باشد، چون این دارو می‌تواند عوامل ایجاد التهاب را در بدن کاهش بدهد. اما چگونه؟
با فعال شدن مسیر آراشیدونیک اسید، پروسه‌های التهابی در بدن شروع میشوند. این اسید می‌تواند دو مسیر مختلف لیپواکسیژناز یا سیکلواکسیژناز را طی کند که فرآورده آن در این واکنش‌ها، پروستاگلاندین‌ها و ترومبوکسان است. این دو، همان فرآورده‌هایی هستند که باعث ایجاد التهاب و درد در بدن میشوند. قرص سلوکسیب از آن دسته دارو‌هایی که به صورت انتخابی، سیکلواکسیژناز یا همان cox2 را مهار می‌کند. با این کار، چرخه ایجاد التهاب مهار شده و کمتر موادی مانند پروستاگلاندین و یا ترومبوکسان A2 ایجاد می‌شود.
منظور از انتخابی بودن، این است که این دارو بر روی آنزیم cox1 که بیشتر نقش ذاتی دارد، اثر بسیار کمی می‌گذارد. این آنزیم در بافتی مانند معده نقش محافظتی دارد، به همین دلیل سلوکسیب با اثرگذاری انتخابی بر روی cox2 و کاهش اثر بر روی cox1، در عین کاهش التهاب، باعث کاهش درگیری‌های گوارشی می‌شود. طبیعی است که با کاهش التهاب، درد هم کاهش پیدا کند. از این‌رو، قرص سلوکسیب برای دندان درد و دیگر شرایطی که در آن درد با التهاب همراه است، مفید می‌باشد.
عوارض جانبی کپسول سلوکسیب
بهتر است قبل از مصرف قرص سلکوکسیب برای سردرد و یا مشکلات دیگر، با عوارض جانبی آن آشنا شوید. این عوارض، مشکل مربوط به مصرف تمام داروها هستند که به دلیل گردش دارو در خون و تاثیر بر گیرنده‌های مختلف در بدن ایجاد میشوند. سلوکسیب در میان داروهای NSAIDS، نسبتا ایمن بوده و ریسک کمتری برای بروز برخی از عوارض دارد. برای مثال، این دارو ریسک کمتری برای ایجاد مشکلات گوارشی و قلبی دارد ، از این‌رو در بیمارانی که نیاز به داروهای دسته NSAIDS دارند، مصرف انواع قرص سلوکسیب و یا داروهای دیگر مهار‌کننده cox2 پیشنهاد می‌شود.
اما با وجود این موارد، همچنان مواردی از مشکلات مختلف در بیماران و مصرف‌کنندگان این دارو، دیده شده است. این عوارض لزوما با هم ظاهر نشده و قرار هم نیست که در همه بیماران دیده شوند. شاید نرخ بروز برخی از عوارض به کمتر از ۰.۱ درصد هم برسد که مقدار بسیار کمی است. اما در هر حال باید عوارض قرص سلکوکسیب ۱۰۰ و دوزهای دیگر را شناخت تا با آگاهی بهتری، توصیه به مصرف آن کرد. این عوارض شامل موارد زیر می‌شود:
- سرفه، عطسه یا گلودرد
- درد قفسه سینه
- حمله قلبی که با علائمی مانند تنگی نفس، درد فشارنده قفسه سینه و سرگیجه همراه است
- خون‌ریزی گوارشی که با ملنا یا مدفوع سیاه، بدبو و شل همراه است
- افزایش فشار خون
- تورم و افزایش وزن غیر عادی
- واکنش‌های پوستی مانند راش و کهیر
- تشدید حملات آسم
موارد احتیاط مصرف سلوکسیب
شرایطی وجود دارند که با مشاهده آن‌ها، تجویز قرص سلوکسیب برای زانو درد یا موارد دیگر با احتیاط بیشتری صورت می‌گیرد. اما این شرایط چه هستند؟
افراد مسن، افراد با سابقه مشکلات گوارشی و افرادی که دوزهای بالای این دارو را مصرف می‌کنند، نسبت به عوارض جانبی این دارو و به خصوص خون‌ریزی‌های گوارشی حساس‌تر هستند. پس باید در مورد تجویز دارو برای این گروه‌ها، احتیاط بیشتری کرد. کودکان از گروه‌های دیگری هستند که می‌توانند آسیب‌پذیری بیشتری از خود نشان بدهند. در این افراد، باید در صورت مشاهده علائم مربوط به اختلال در سیستم انعقادی مانند خون‌ریزی و یا کبودی‌های ناگهانی، به پزشک مراجعه کرد.
از دیگر موارد احتیاط، تجویز سلکوکسیب برای سردرد در افرادی است که فشار خون بالا دارند. همان‌طور که اشاره شد، این دارو می‌تواند با مکانیسم حفظ سدیم در بدن، فشار را افزایش دهد. بنابراین مصرف این دارو احتمالا باعث ایجاد اختلال در پروسه درمان فشار خون می‌شود. باید حتما، مصرف دارو را طبق دستور پزشک جلو ببرید. افزایش یا کاهش دوز دارو به صورت سرخود می‌تواند روند درمانی را مختل کرده و شما را با عوارض بیشتری مواجه کند.
پس حتما باید مطابق با دستور پزشک خود، استفاده از دارو را ادامه داده و در صورت نیاز و با نظر پزشک، آن را قطع کنید. هم چنین بهتر است قبل از انجام هرگونه جراحی، پزشک خود را از مصرف انواع قرص سلکوکسیب آگاه کنید، چون احتمالا نیاز به قطع آن‌ها چندین روز قبل از انجام جراحی است. به عنوان آخرین نکته، باید توجه داشته باشید که مصرف سیگار یا الکل با این دارو، می‌تواند تداخل ایجاد کند، پس تا جای ممکن باید مصرف آن‌ها را کاهش داد.
درد مفاصل یا التهاب شما را نگران کرده است؟ برای مشاوره تخصصی درباره مصرف کپسول سلکوکسیب، همین حالا نوبت اینترنتی خود را رزرو کنید و یک قدم به بهبودی نزدیک‌تر شوید
طریقه و نحوه مصرف کپسول سلکوکسیب چگونه است؟
نحوه مصرف قرص سلکوکسیب برای پریودی و یا بیماری‌های دیگر باید با نظر متخصص مشخص بشود. معمولا سن، نوع بیماری، شدت آن، سایر بیماری‌های همراه و واکنش بدن به اولین دوز است که به پزشک در تعیین دوز مصرفی کمک می‌کند. این دارو ممکن است بر اساس موارد گفته شده، به صورت موقت و یا برای مدت طولانی، تجویز بشود. نحوه مصرف دارو از آن جهت اهمیت پیدا می‌کند که می‌تواند ریسک برخی از عوارض را بیشتر کند.
بهتر است این دارو را به همراه غذا مصرف کنید، چون در این شرایط ریسک مشکلات گوارشی کاهش پیدا می‌کند. البته این شیوه بیشتر برای دوزهای بالا ضرورت پیدا می‌کند. در صورتی که از دوره‌ای پایین قرص سلکوکسیب برای کمر درد و یا موارد دیگر استفاده می‌کنید، می‌توانید آن را بدون غذا هم مصرف کنید. باید توجه داشته باشید که هر دو حالت نیاز به مصرف مقدار کافی آب به همراه دارو است. استفاده از کپسول سلکوکسیب ممکن است برای گروهی از افراد دشوار باشد.
در این شرایط می‌توانید کپسول را باز کرده و آن را به همراه مواد غذایی ملایم مصرف کنید. بهتر است دارو را به صورت منظم و بر اساس دستور داده شده مصرف کنید. فراموشی دوزهای مختلف یا قطع ناگهانی دارو می‌تواند منجر به بازگشت درد و یا التهاب بشود. برای جلوگیری از این مشکل، باید قرص را تا پایان دوره مصرف کنید. گروهی از بیماران به شکل خودسرانه نسبت به قطع دارو و یا مصرف بیش از حد آن اقدام می‌کنند که این شرایط آن‌ها را در ریسک ایجاد عوارض جدی قرار می‌دهد. در صورت فراموشی مصرف انواع قرص سلکوکسیب، می‌توانید آن را در اولین فرصت مصرف کنید، به این شرط که به زمان مصرف دوز بعدی نزدیک نباشید.
بهترین زمان مصرف قرص سلکوکسیب کی است؟
اغلب بیماران سوالاتی در مورد بهترین زمان برای مصرف داروهای خود دارند. برای پاسخ به این پرسش، باید شرایط مختلفی را بررسی کرد. اولین نکته به علت تجویز دارو و تشخیص پزشک مربوط می‌شود. برای مثال، اگر قرص سلکوکسیب برای سر درد تجویز شده، بهتر است آن را کمی پس از احساس درد و با رعایت فاصله مناسب مصرف کرد. عموما پزشکان مشورت‌های لازم را در مورد بهترین زمان مصرف، با در نظر گرفتن شرایط بیمار ارائه خواهند کرد که همین مشورت‌ها، مناسب‌ترین الگو برای مصرف دارو است.
تقریبا تمامی داروهای NSAIDS، با ریسک خون‌ریزی و آسیب گوارشی همراه هستند که این عوارض با ناشتا بودن بیمار بدتر می‌شود. پس بهتر است انواع قرص سلکوکسیب به همراه وعده‌های غذایی مصرف بشوند. نظم در استفاده از دارو، از دیگر عواملی است که می‌تواند برای پاسخ به پرسش مطرح شده، کاربردی باشد. در مواردی که دارو به صورت روزانه تجویز شده، بهتر است مصرف آن را به صورت منظم و در ساعات مشخصی از روز انجام بدهید.
با این کار، پس از مدتی استفاده از قرص عادت شده و احتمال فراموشی آن کمتر می‌شود. استفاده مستمر و منظم مطابق با دستور پزشک، می‌تواند اثربخشی دارو را به حداکثر میزان خود برساند و به همین دلیل باید این نکات را مورد توجه قرار داد.
سوالات رایج در مورد قرص سلوکسیب
قرص سلوکسیب برای سردرد، به خصوص در مواردی که ناشی از میگرن است، بسیار مفید می‌باشد که به نسبت گزینه‌های دیگر، عوارض جانبی کمتری هم دارد.
داروهای دسته NSAIDS از جمله سلوکسیب، باعث حفظ سدیم در بدن شده و به این طریق می‌توانند فشار را افزایش دهند. پس احتمالا در بیماران دارای فشار خون، باید مصرف آن‌ها با احتیاط صورت بگیرد.
قرص سلکوکسیب برای زانو درد و به طور کلی کاهش درد و التهاب در بیماری‌های مربوط به مفاصل، سردرد و یا درد قاعدگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تیم تحریریه ایزی مد
از پزشکان و متخصصین حوزه سلامت، مترجمان و نویسندگان با تجربه حوزه پزشکی تشکیل شده است تا با تولید محتوای مناسب و به روز پزشکی مبتنی بر منابع علمی معتبر یاری رسان عموم مردم ایران و سلامتجویان باشد.
