تایید شده توسط پزشکان متخصص ایزی مد
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام با پزشکان ایزی مد مشورت کنید
در مواردی که علائم بارداری مانند تهوع صبحگاهی، گرفتگی لگن، عقب افتادن پریود و … دارید و در مورد آن مردد هستید، میتوانید با انجام تست بارداری از احتمال حاملگی و حتی موارد غیر عادی دیگری مانند حاملگی خارج رحمی مطمئن شوید. حتی با وجود داشتن تجربه هم تفسیر آزمایش بتا در بارداری برای شما دشوار خواهد بود. اما قصد ما در این مطلب این است که بتوانید به تسلط کافی در مورد این آزمایش و نحوه برخورد با آن برسید. پس حتما در ادامه همراه ما باشید.
آزمایش بارداری بتا چیست ؟
آزمایش تیتر بتا در بارداری روشی است که مقدار گنادوتروپین جفتی انسان یا HCG را اندازهگیری میکند. این روش به شکل دقیقی میتواند نشان بدهد آیا باردار هستید یا خیر و اگر هستید سن تقریبی و وضعیت جنین چطور است.
معمولا این هورمون از چندین روز پس از لقاح شروع به ترشح کرده و تا اواسط بارداری سیری صعودی طی میکند. هفته هشتم تا یازدهم زمانی است که انتظار داریم میزان HCG به حداکثر مقدار خود برسد. در برخی از تحقیقات صورت گرفته مشخص شده است که پس از شروع ترشح HCG، مقدار هورمون پس از هر ۴۸ یا ۷۲ ساعت به دوبرابر مقدار قبلی خود میرسد. پزشکان بر اساس استانداردهای خاص و مقدار گنادوتروپین جفتی در هر هفته، پیشبینیهای لازم را در مورد میزان رشد و یا موارد غیرعادی مانند سقط یا حاملگی خارج رحمی انجام میدهند.
در صورت انجام آزمایش بتا بعد از زایمان، مقدار HCG در خون دچار کاهش قابل توجهی شده و به مقدار نرمال خود بازگشته است. البته باید توجه داشت که آزمایش بتا تنها مختص به شرایط بارداری نیست و میتواند برای شناسایی تومور در مردان و زنان غیر باردار هم استفاده شود.
شرایط انجام آزمایش بتا بارداری
آزمایش بتا برای بارداری دقت زیادی دارد و از این رو در صورت شک به حاملگی میتواند بهترین تست تشخیصی باشد. در این آزمایش سطح هورمون HCG در خون سنجیده میشود که نیاز به ناشتا بودن هم ندارد. آزمایش به شکل معمول تمام آزمایشهای خون، از طریق رگ یکی از دو دست انجام میشود. هر چند که معمولا انجام آزمایش به آمادگی خاصی نیاز ندارد، اما بهتر است قبل از انجام آن سیگار یا نوشیدنیهای الکی مصرف نکرده باشید تا نتیجه دقیقتر اعلام شود.
با شک به بارداری و گذشت یک هفته از زمان قاعدگی، میتوانید برای سنجش هورمون HCG و تایید یا رد بارداری آزمایش دهید. طبیعی است که قبل از این زمان هنوز میزان هورمون به اندازهای نیست که بتواند بارداری را تایید کند و از این رو ممکن است نتیجه به صورت کاذب منفی اعلام شود. آزمایش بتا بعد از بارداری هم به مقدار نرمال قبل خود برمیگردد.
معمولا آزمایش خون زودتر از ادرار مثبت میشود، پس در مراحل اولیه تست دقیقتری است، اما در صورت تمایل میتوانید تست ادرار را هم در منزل انجام بدهید. در این تست دیگر خبری از مقدار کمی هورمون نیست و تنها به صورت کیفی اعلام میکند آیا میزان هورمون HCG به اندازه بارداری هست یا خیر. این تست را باید در صبح که ادرار غلیظ است انجام دهید. نوشیدن مقدار زیادی آب میتواند به دلیل رقیق کردن ادرار، نتیجه واقعی را به شما اعلام نکند، پس بهتر است از این کار هم خودداری شود. بسته به کیفیت آزمایشگاه، جواب نهایی شما بین ۲ ساعت تا یک هفته بعد آماده خواهد شد.
آزمایش بتا چه زمانی بارداری را مشخص میکند؟
زمان آزمایش بتا در بارداری میتواند در جواب آن داشته باشد. به طور کلی گنادوتروپین جفتی انسان ( HCG)در شرایط عدم بارداری هم ترشح میشود اما مقدار آن بسیار کم بوده و قابل اندازهگیری نیست.
به دنبال لقاح و تشکیل جفت، این هورمون توسط سلولهای خود جفت ترشح می شود. تقریبا ۱۱ روز پس از لقاح، سطح HCG به اندازهای که بتواند بارداری را تایید کند، بالا میرود. قبل از این زمان میزان هورمون هنوز به مقدار کافی برای تشخیص حاملگی نرسیده است و از این رو توسط آزمایش خون تشخیص داده نمیشود. پس اگر قبل از این زمان آزمایش بدهید، احتمالا جواب شما به صورت کاذب منفی میشود.
عدد آزمایش بتا در بارداری تنها توسط آزمایش خون مشخص میشود و آزمایش ادرار اطلاعات کمی در اختیار شما میگذارد. ضمن اینکه در آزمایش ادرار، هورمون کمی دیرتر و بین ۱۲ تا ۱۴ روز بعد از لقاح تشخیص داده میشود. معمولا توصیه میشود آزمایش ادرار چند روز پس از عقب افتادن پریود انجام شود، در حالی که آزمایش خون میتواند قبل از تاخیر در پریود هم حاملگی را تایید کند، پس روش دقیقتری است.
اگر شما هم علائمی مشابه علائم بارداری دارید می توانید با انجام یک ویزیت آنلاین ساده و کم هزینه، نسخه الکترونیک آزمایش بتا را دریافت نمایید و با تعرفه بیمه ای آزمایش خود را در سراسر ایران انجام دهید.
جدول عدد بتا در بارداری
مقادیر هورمون HCG | تعداد هفته گذشته از تاریخ پریود قبلی |
---|---|
5-50 | 3 |
5-426 | 4 |
18-7340 | 5 |
1080-56500 | 6 |
7650-229000 | 7-8 |
25700-288000 | 9-12 |
13300-254000 | 13-16 |
4060-165400 | 17-24 |
3640-117000 | 25-40 |
در زنان غیر باردار و بدون بیماریهای افزایشدهنده مقدار این هورمون مانند تودههای رحمی، سطح طبیعی HCG از کمتر از 5 است. افزایش مقدار هورمون به بیش از ۵ باعث مثبت شدن جواب آزمایش میشود. با دقت در اعداد جدول متوجه خواهید که سرعت افزایش در اوایل بارداری بسیار زیاد است، اما به مرور از سه ماه دوم به تدریج کاهش یافته تا پس از مدتی به ثبات میرسد. ازاین رو برای مثال آزمایش بتا در هفته پنجم بارداری، بهتر و با وضوح بیشتری افزایش را نشان میدهد.
زمان در این جدول نسبت به آخرین دوره قاعدگی محاسبه میشود. باید توجه داشته باشید که مقادیر پیشنهاد شده، تنها برای برآورد کلی از شرایط بارداری پیشنهاد شدهاند، پس نباید صرفا بر اساس آنها به تشخیصهای قطعی رسید. در صورت مشاهده مواردی که با هم مطابق ندارند، باید بررسیهای تکمیلی بیشتر انجام بشود.
بالا بودن عدد بتا در بارداری نشانه چیست؟
آزمایش تیتر بتا در بارداری برای پزشکان مشخص خواهد کرد که آیا بارداری شرایط درستی را طی میکند یا خیر. هرگونه مقادیر غیرنرمال نشاندهنده شرایط خاصی خواهند بود. گاهی به دلیل خطا در محاسبه تاریخ بارداری، مقادیر نرمال HCG غیر طبیعی تلقی شده و برای آن احتمال بارداری چند قلویی مطرح میشود. اما اگر محاسبات درست انجام شده باشد، مقادیر بالای عدد بتا در آزمایش بارداری، چند قلویی زایی مادر یا حاملگی مورال را نشان میدهد.
تفسیر دقیق اعداد در جدول میتواند کمک زیادی برای تشخیصهای احتمالی به پزشک بکند، از این رو معمولا این آزمایش بازهم در دوران حاملگی تکرار خواهد شد. البته باید توجه داشته باشید که همیشه اعداد خارج از جدول نشاندهنده مشکل نیستند. این اعداد تقریبی هستند و امکان دارد مقدار HCG بالاتر یا پایینتر از مقدار طبیعی باشد اما شرایط جنین نرمال باشد.
کجا آزمایش بارداری بدم؟
جواب آزمایش بتا در بارداری میتواند علاوه بر تایید یا عدم تایید حاملگی، نشاندهنده وضعیت جنین هم باشد. این آزمایش حساسیت زیادی در تشخیص بارداری دارد و از این رو به تنهایی میتواند تا حد زیادی وضعیت حاملگی را مشخص کند. اما هر گونه اشتباه در آنالیز نمونه توسط آزمایشگاه میتواند به کلی شرایط را تغییر داده و باعث ایجاد مشکلاتی مانند عدم تشخیص بارداری، مثبت شدن کاذب آزمایش و یا حتی عفونت در متقاضی شود.
از این رو تقریبا همه به دنبال آزمایشگاهی هستند که بالاترین دقت را در بررسی خون داشته باشد. زوجی را تصور کنید که چندین سال به دنبال بارداری بودهاند و اکنون با جواب مثبت خود روبهرو شدهاند. اگر همین زوج بفهمند که این نتیجه مثبت واقعی نبوده و نتیجه اشتباه آزمایشگاه است، چه حسی پیدا میکنند؟ همین موارد نشان میدهد که نمیتوان آزمایش بتا در اوایل بارداری را در هر آزمایشگاهی انجام داد. در این شرایط احتمالا برای شما سوال میشود پس کجا آزمایش بارداری بدم؟
بهترین راهکار برای پیدا کردن آزمایشگاه مناسب، شناخت ویژگیهای یک آزمایشگاه معتبر است. باید به دنبال مراکزی باشید که در آن تلفیقی از سرعت در ارائه جواب آزمایش، تجهیزات به روز و پرسنل حرفهای وجود داشته باشد. در این صورت میتوانید تا حد زیادی به جواب آزمایش خود اعتماد داشته باشیدشما .می توانید به صورت آنلاین توسط بهترین متخصص زنان و زایمان و پزشکان عمومی خبره شهر خود ویزیت شوید و علاوه بر دریافت نسخه الکترونیک آزمایش بتا، به بهترین آزمایشگاه های شهر خود را از پزشکتان بپرسید.
سوالات رایج درمورد آزمایش بتا بارداری
در صورت انجام آزمایش در یک مرکز معتبر، میتوان انتظار داشت که با مثبت بودن آزمایش، بارداری تا حد زیادی تایید شود مگر اینکه شرایط و علائم به بارداری نخورد که در این صورت باید به دنبال موارد دیگر رفت.
این آزمایش تنها برای تایید بارداری و پایش وضعیت سلامت جنین در هفتههای مختلف استفاده می شود و مقدار آن ارتباطی با جنسیت جنین ندارد.
اگر آزمایش زود انجام شود، به دلیل پایین بودن سطح بتا، آزمایش منفی میشود. همچنین در آزمایش ادرار هم نوشیدن مقدار زیادی آب میتواند منفی کاذب ایجاد کند
مثبت کاذب، یعنی مادری که باردار بوده اما جواب آزمایش وی مثبت است. برخی از درمانها و بیماریها میتوانند این شرایط را ایجاد کنند، از این رو علائم هم میتواند کمککننده باشد.
تیم تحریریه ایزی مد
از پزشکان و متخصصین حوزه سلامت، مترجمان و نویسندگان با تجربه حوزه پزشکی تشکیل شده است تا با تولید محتوای مناسب و به روز پزشکی مبتنی بر منابع علمی معتبر یاری رسان عموم مردم ایران و سلامتجویان باشد.
آزمایش بتا بارداری چیست و چه زمانی قابل انجام است؟