تایید شده توسط پزشکان متخصص ایزی مد
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام با پزشکان ایزی مد مشورت کنید
قرص نوافن، نوعی داروی ترکیبی حاوی استامینوفن ۳۲۵، ایبوپروفن ۲۰۰ و ۴۰ میلی گرم کافئین است که می‌توان آن را جزو دسته داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی یا همان NSAIDS قرار داد. این دارو نیاز به نسخه پزشک ندارد و به همین دلیل جزو داروهای در دسترس برای کاهش درد است. احتمالا شما هم تا به حال از قرص نوافن برای کمردرد، درد دندان و غیره استفاده کرده‌اید، پس آن را می‌شناسید. اما مطمئنا اغلب شما با عوارض و موارد مصرف این دارو آشنا نیستید. برای اینکه درگیر عوارض و مشکلات ناشی از مصرف نوافن نشوید، حتما در ادامه مطلب همراه ما باشید.
قرص نوافن چیست؟
نوافن، دارویی ترکیبی از گروه NSAIDS یا همان داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی است که به مسکن‌های غیر مخدر هم شناخته می‌شود. مکانیسم اصلی این داروها، کاهش التهاب از طریق مهار آنزیم‌های تولید‌کننده فاکتورهای پیش‌التهابی مانند پروستاگلاندین‌‌ها است. به دنبال کنترل التهاب، علائمی مانند درد هم کاهش پیدا می‌کند. در ترکیب دارویی قرص نوافن، از دو داروی دسته NSAIDS یعنی استامینفون و ایبوپروفن و ترکیب دیگری به نام کافئین استفاده شده است. این دارو دارای خاصیت ضد درد نسبتا قوی است و به همین دلیل برای تسکین دردهای مختلف در بدن، تجویز می‌شود. نوافن دارای نیمه عمر تقریبا ۳ تا ۶ ساعته است که پس از آن از طریق ادرار دفع می‌شود. البته متابولیسم این دارو به صورت کبدی است و از این‌رو یکی از عوارض قرص نوافن، بالا بردن آنزیم‌ها و درگیری کبدی است.
نام تجاری
قرص نوافن با نام‌های تجاری مختلفی در بازار عرضه می‌شود که عمدتا از نظر ترکیب یکسان هستند اما برند تولید کننده آن‌ها، تفاوت دارد. در بازار ایران احتمالا با انواع زیر این دارو مواجه بشوید:
- آسیفن
- مگافن
- لومینوفن
- نیوفن
- رهافن
- پیکفن
- ام دی فن
- کدیمکس
- آمیفن پلاس
- راکسال
- فارماپین
- ترینوپین
- دروفن
اشکال دارویی نوافن
قرص نوافن دارای فرم تزریقی نیست و در حال حاضر این دارو در اشکال قرص، شربت و کپسول تولید می‌شود. معمولا شربت بیشتر برای کنترل علائم در کودکان تجویز می‌شود. بسته به نظر پزشک و شرایط بیمار در بزرگسالان بیشتر از اشکال قرص و کپسول نوافن استفاده می‌شود. قرص‌ها معمولا در دوزهای 100 تا 500 میلی‌گرم تهیه می‌شوند که می‌توانند تا سه بار در روز بسته به مشکل بیمار مورد مصرف قرار بگیرند.
موارد مصرف کپسول نوافن
وجود سه ترکیب دارویی استامینوفن، ایبوپروفن و کافئین، نوافن ۵۰۰ را به یک داروی ضدرد، تب و التهاب تبدیل کرده است. بیشترین کاربرد این دارو، برای تسکین دردهای خفیف تا متوسط است که می‌تواند در هر جایی از بدن ایجاد شده باشد. نوافن برای سردرد، درد گوش، دندان، کمر و به طور کلی دردهای عضلانی تجویز می‌شود. این دارو هم‌چنین می‌تواند در قاعدگی و مشکلات ناشی از آن هم موثر باشد. نوافن برای درد پریود و در دوزهای کوتاه مدت تجویز می‌شود که می‌تواند با کنترل التهاب، به کاهش آن کمک کند.
یکی از موارد مهم مصرف این دارو، آرتریت‌ها یا همان التهاب مفاصل است. این التهاب می‌تواند با ایجاد دردهای نسبتا شدید در بیمار همراه باشد. نوافن از چند جهت برای بیماری‌های التهابی مفصلی مفید است. اولا این دارو با کاهش تولید فاکتورهای التهابی، باعث کاهش التهاب می‌شود. سپس می‌تواند عارضه‌های اذیت‌کننده التهاب یعنی درد را هم کاهش بدهد. استامینوفن موجود در این قرص، باعث کاهش و کنترل تب می‌شود. پس به صورت کلی در سرما خوردگی و آنفلوآنزا که بیمار دارای تب و درد بدن است، می‌تواند مفید باشد.
نوافن و ناپروکسن چه تفاوتی دارند ؟
در حالی که هر دو، از دسته داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی هستند، تفاوت‌هایی میان آن‌ها از نظر اثربخشی و عوارض مشاهده می‌شود. در یکی از مطالعات انجام شده، تفاوت نوافن با ناپروکسن از نظر میزان اثربخشی در کاهش درد و تورم بیماران پس از انجام جراحی‌های دندان مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه مشخص شد که بیماران به داروی ناپروکسن بهتر از نوافن جواب می‌دهند و از این‌رو، گزینه بهتری برای کنترل عوارض پس از جراحی شناخته شد.
ضمنا ناپروکسن دارای مزیت‌های دیگری هم بود که آن را به کاندید مناسب‌تری تبدیل کرد. عوارض قرص نوافن از نظر درگیری‌های کبدی، کلیوی و گوارشی در طولانی مدت بیشتر از ناپروکسن است و به همین دلیل مصرف آن ریسک بیشتری در بیماران ایجاد می‌کند. معمولا ناپروکسن به صورت تک دوز تجویز می‌شود در حالی که نوافن ممکن است بسته به نظر پزشک تا چندین دوز در طول روز مصرف بشود.
همین تعداد، خود می‌تواند ریسک بیشتری برای ایجاد عوارض مختلف ایجاد کند. ضمنا مصرف تک دوز برای بیماران از نظر اقتصادی و جنبه‌های دیگر راحت‌تر است و از این‌رو، در پایان مطالعه مشخص شد که به نسبت نوافن، ناپروکسن گزینه ایمن و قوی‌تری برای کنترل درد و تورم پس از جراحی‌های دندان است. ممکن است چنین تاثیری در مورد تجویز نوافن برای گوش‌درد و موارد دیگر هم مشاهده بشود.
طریقه مصرف نوافن
دوز و مقدار مصرف دارو تا حد زیادی به شدت و نوع مشکل بیمار بستگی دارد، برای مثال دوز نوافن در کمر درد و دردهای مفصلی یکسان نیست و به همین دلیل بهترین شیوه مصرف تنها توسط پزشک داده می‌شود. بهتر است دارو را طبق نسخه تجویز شده برای خودتان مصرف کنید تا بازدهی بهتری از آن بگیرید. بسته به تشخیص پزشک ممکن است تجویز دو دوز و یا بیشتر در طور روز برای شما در نظر گرفته شود. حتما باید دارو را سر وقت مصرف کنید، اما در صورت فراموشی بهتر است دو دوز را به صورت همزمان و برای جبران مصرف نکنید.
اگر از داروی نوافن بدون نسخه استفاده می‌کنید، می‌توانید آن را هر ۶ یا ۸ ساعت در روز مصرف کنید. در صورتی که برای بیشتر از ۳ روز علائم شما باقی ماند یا اینکه تشدید شد، باید برای معاینه دقیق‌تر به پزشک مراجعه کنید.
مصرف نوافن ۵۰۰ بعد از غذا و به همراه آب کافی، می‌تواند خطر عوارض گوارشی را کمتر کند. از این‌رو معمولا توصیه پزشکان مصرف نوافن بعد از غذا است.
دارو باید به صورت کامل بلعیده شود، از این‌رو از جویدن آن خودداری کنید. در صورت وجود هرگونه سوال در مورد زمان و مقدار دوز مصرفی، می‌توانید به پزشک خود مراجعه کنید.
عوارض جانبی نوافن
عوارض قرص نوافن، می‌تواند کمک زیادی برای تصمیم‌گیری در مورد مصرف این دارو بکند. به طور کلی زمانی پزشک تجویز این قرص را برای بیماران توصیه می‌کند که مطمئن باشد فواید بیشتری به نسبت عوارض جانبی ایجاد می‌کند. اما در هر صورت نمی‌توان منکر وجود عوارض در تعدادی از مصرف‌کنندگان شد. این مشکلی است که تقریبا برای همه داروها وجود دارد، از این‌رو نمی‌تواند مانع از توجیه مصرف نوافن بشود.
عوارض قرص نوافن تا حد زیادی مشابه همان عوارض داروهای NSAIDS است. در شایع‌ترین حالت، بیمار با مشکلات گوارشی و به خصوص زخم‌های معده مواجه می‌شود که این زخم‌ها می‌توانند دچار خونریزی هم شوند. بررسی‌ها نشان داده‌اند که این داروها می‌توانند bleeding time یا همان زمان خونریزی را هم بیشتر کنند که این عارضه در صورت مصرف همزمان با داروهایی مانند آسپیرین بسیار بیشتر می‌شود. گاهی نوافن برای پریود و کاهش علائمی مانند درد تجویز می‌شود که در این شرایط، می‌تواند عارضه‌های جانبی مانند گیجی، جوش، خارش و یا علائم تحریکی دستگاه گوارش را ایجاد کند. از عوارض دیگر این دارو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عوارض گوارشی مانند اسهال، یبوست، تهوع و نفخ
- درگیری‌های پوستی به شکل عفونت
- درد و ناراحتی شکم
- مشکلات قلبی و موارد مرتبط مانند افزایش فشار خون
- سردرد
- اضطراب
- افسردگی
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی، باعث تغییر در اثربخشی یا عوارض جانبی یک دارو می‌شوند که ناشی از مصرف همزمان با محصولات دیگر یا برخی از خوراکی‌ها است. باید در هنگام تجویز نسخه، به این تداخلات بسیار توجه کرد. در بهترین حالت، احتمالا داروی مورد نظر تاثیر مناسبی در بیمار نمی‌گذارد، اما همین تاثیر می‌تواند در شرایطی، حیات بیمار را تهدید کند. پس مهم است که با آگاهی از سابقه مصرف دارویی در بیمار، از تداخل و بروز مشکلات دیگر جلوگیری کرد.
وجود سه داروی همزمان در کپسول نوافن، باعث افزایش تداخلات دارویی آن شده است. مصرف همزمان نوافن با مشروب به دلیل وجود ایبوپروفن، می‌تواند با افزایش ریسک عوارض گوارشی مانند خون‌ریزی‌ها همراه باشد. ضمنا استامینوفن موجود در این دارو هم با الکل تداخل دارد و باعث آسیب به کبد می‌شود، به همین دلیل به هیچ وجه نباید قبل یا بعد از نوافن، الکل مصرف کرد.
این قرص و سایر داروهای NSAIDs ، باعث افزایش زمان خونریزی می‌شوند.
از این‌رو مصرف همزمان آن با داروهای ضد انعقاد، می‌تواند به طور پیشرونده‌ای ریسک خونریزی را بیشتر کند. معمولا پزشک سعی می‌کند با در نظر گرفتن زمان مناسب و یا تجویز داروهای دیگر، از این عارضه جلوگیری کند. نوافن و فشار خون معمولا به هم مرتبط هستند و در بیمارانی که این دارو را مصرف می‌کنند، به دلیل کاهش دفع سدیم، افزایش فشار خون مشاهده می‌شود. پس به صورت کلی داروهای این دسته هم می‌توانند با نوافن ۵۰۰، تداخل داشته باشند. از دیگر مواردی که باعث ایجاد تداخل می‌شوند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رانیتیدین
- فوروزماید
- متوتروکسات
عوارض قرص نوافن تا حد زیادی مشابه همان عوارض داروهای NSAIDS است. در شایع‌ترین حالت، بیمار با مشکلات گوارشی و به خصوص زخم‌های معده مواجه می‌شود که این زخم‌ها می‌توانند دچار خونریزی هم شوند. بررسی‌ها نشان داده‌اند که این داروها می‌توانند bleeding time یا همان زمان خونریزی را هم بیشتر کنند که این عارضه در صورت مصرف همزمان با داروهایی مانند آسپیرین بسیار بیشتر می‌شود. گاهی نوافن برای پریود و کاهش علائمی مانند درد تجویز می‌شود که در این شرایط، می‌تواند عارضه‌های جانبی مانند گیجی، جوش، خارش و یا علائم تحریکی دستگاه گوارش را ایجاد کند. از عوارض دیگر این دارو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مصرف نوافن در بارداری و شیردهی
بارداری، دوران مهمی از نظر تجویز دارو است که در آن داروها نه تنها در مادر، که از طریق جفت، می‌توانند در جنین هم تاثیر داشته باشند. به همین دلیل دارو در این دوران با احتیاط زیادی تجویز می‌شود. عمدتا مصرف نوافن در بارداری به خصوص در سه ماه سوم توصیه نمی‌شود، چون بررسی‌ها نشان داده است که این دارو می‌تواند باعث ایجاد اختلال در رشد و سایر نواقص مادرزادی بشود.
اغلب پزشکان برای کاهش درد و تورم در بارداری، به سراغ گزینه‌هایی غیر از نوافن که دارای قابلیت عبور از جفت نیستند یا اینکه در صورت عبور هم عارضه خاصی ایجاد نمی‌کنند، می‌روند. اغلب، تجویز نوافن در شیردهی منع مطلق ندارد اما بسیاری از پزشکان این تجویز را انجام نمی دهند.
موارد منع مصرف داروی نوافن
یکی از مهمترین موارد منع مصرف نوافن، سابقه مشکلات گوارشی و از همه مهم‌تر، زخم یا خونریزی معده است. همان‌طور که اشاره شد، تقریبا تمامی داروهای NSAIDS می‌توانند ریسک مشکلات مانند زخم و یا خونریزی را بیشتر کنند، پس اگر بیمار سابقه‌ای از موارد گفته شده را ذکر کرد، نوافن برای آن منع مصرف دارد، چون تجویز آن تنها باعث تشدید مشکلات گوارشی می‌شود. یکی از مهمترین عوارض قرص نوافن، خصوصا در مواردی که به صورت طولانی مدت مصرف می‌شود، ایجاد درگیری‌های نسبتا شدید کبدی، کلیوی و قلبی است.
بیماران دارای نارسایی کلیه نیز به هیچ وجه نباید از این دارو استفاده کنند چرا که نوافن اثرات شدید و متابولیسم کلیوی دارد.
معمولا پزشکان پس از مدتی، عملکرد کبد و کلیه را با بررسی آنزیم‌های کبدی و کراتینین چک می‌کنند. در صورت وجود اختلال بارز، بیمار از ادامه مصرف دارو منع شده و در این شرایط، پزشک به سراغ گزینه‌های دیگری می‌شود. علاوه بر موارد گفته شده، فاکتورهای زیر هم می‌توانند منع مصرف ایجاد کنند:
- سابقه آلرژی و حساسیت‌های شدید به دارو
- جراحی پیوند عروق کرونر
- سابقه آسم یا کهیر
سوالات رایج در مورد نوافن
کپسول نوافن ترکیبی از سه داروی استامینوفن، ایبوپروفن و کافئین است که هیچ‌کدام دارای کدئین که نوعی داروی مخدر و ضد درد است، نیستند.
معمولا نوافن برای دندان درد توصیه می‌شود، چون دارای دو داروی ضد درد استامینوفن و ایبوپروفن است و به همین دلیل می‌تواند مسکن نسبتا قوی برای دردهای خفیف تا متوسط در دندان باشد.
نحوه مصرف نوافن ۵۰۰ و دوزهای دیگر تا حد زیادی وابسته به نوع، شدت بیماری و تجویز پزشک دارد، اما عموما این دارو را باید به فاصله ۸ ساعت در روز مصرف کرد.
وجود کافئین که یک ماده محرک سیستم عصبی مرکزی است، باعث شده تا نوافن عوارض جانبی مانند خواب‌آلودگی نداشته باشد و برعکس تا حدی باعث افزایش انرژی و هوشیاری هم بشود.
تیم تحریریه ایزی مد
از پزشکان و متخصصین حوزه سلامت، مترجمان و نویسندگان با تجربه حوزه پزشکی تشکیل شده است تا با تولید محتوای مناسب و به روز پزشکی مبتنی بر منابع علمی معتبر یاری رسان عموم مردم ایران و سلامتجویان باشد.
