تایید شده توسط پزشکان متخصص ایزی مد
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام با پزشکان ایزی مد مشورت کنید
برداشتن کیسه صفرا یک روش نسبتاً رایج و ایمن است؛ اگرچه برخی خطرات و عوارض جانبی احتمالی هم می‌تواند داشته باشد. جراحی کیسه صفرا، با استفاده از یک ابزار پزشکی خاص به نام لاپاراسکوپ انجام می‌پذیرد که در اصطلاح پزشکی به نام کوله سیستکتومی لاپاراسکوپیک نیز شناخته می‌شود. در این روش، جراح، برش‌های کوچکی در شکم بیمار ایجاد می نماید. جراح گوارش، از یک لاپاراسکوپ یعنی یک لوله انعطاف‌پذیر با دوربین و نور برای مشاهده داخل معده بیمار که تصاویر آن بر روی یک مانیتور بیرونی نمایش داده می‌شود، اقدام به برداشتن کیسه صفرا می‌کند. اگر در مورد جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا پرسش‌هایی در ذهن خود دارید، این مقاله را حتماً تا انتها دنبال نمایید.
کیسه صفرا چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
کیسه صفرا که به نام کلوسیست نیز شناخته می‌شود، اندامی است که در زیر لوب راست کبد قرار دارد. رنگ آن خاکستری مایل به آبی می‌باشد و اندازه آن تقریباً 7 تا 10 سانتی‌متر و طولش 4 سانتی‌متر است.
وظیفه اصلی کیسه صفرا، ذخیره صفرای تولید شده توسط کبد است. صفرایی که توسط کبد ترشح می‌شود، از طریق رگ‌های کوچک به مجاری بزرگتر کبدی و در نهایت از مجرای کیستیک (قسمت‌هایی از دستگاه صفراوی) به کیسه صفرا می‌رود و در آنجا ذخیره می‌شود. هنگامی که ما غذای حاوی چربی و کلسترول می‌خوریم، در پاسخ به سیگنال‌ها، کیسه صفرا به طور طبیعی منقبض می‌شود و صفرا را از طریق یک سری لوله به نام مجاری صفراوی به داخل روده کوچک یا دوازدهه آزاد می‌نماید.
اگرچه صفرا مایع مهمی است که به بدن ما در هضم مؤثرتر چربی‌ها کمک می‌کند؛با این حال؛حتی اگر کیسه صفرا به طور کامل برداشته شود، نبود آن به بقا لطمه‌ای نمی‌زند و می‌توانید زندگی عادی داشته باشید.در غیاب کیسه صفرا، صفرای تولید شده توسط کبد؛ جایی برای تجمع و تغلیظ شدن ندارد و این اتفاق منجر به آزادشدن مستقیم صفرا در روده کوچک می‌شود و هضم مقادیر زیاد غذای چرب برای دستگاه گوارش ما دشوار می‌گردد.
چه زمانی کیسه صفرا نیاز به جراحی دارد؟
برداشتن کیسه صفرا، معمولاً به دلیل ایجاد سنگ‌های صفراوی و عوارض جانبی آنها، ضروری می‌شود. این سنگ‌ها زمانی ایجاد می‌گردند که مایع موجود در کیسه صفرا در نتیجه‌ی عدم تخلیه منظم و یا کافی کیسه صفرا در داخل کیسه مدت بیشتری باقی بماند و در نتیجه تغلیظ بیشتری انجام گردد. تحقیقات نشان می‌دهد که در 80% موارد علت تشکیل این سنگ ها، افزایش مقدار کلسترول داخل صفرا است و در 20% موارد علت تشکیل سنگ های صفرا مشکلات ساختاری یا انسداد در مسیر خروج صفرا می‌باشد. شما می‌توانید یک یا چند سنگ صفراوی در یک‌زمان داشته باشید.
توجه به این نکته مهم است که سنگ‌های صفراوی تنها دلیلی نیاز به برداشتن کیسه صفرا نیستند. درحالی‌که برداشتن کیسه صفرا یکی از رایج‌ترین روش‌های جراحی در جهان است، اما خطراتی را نیز به همراه دارد. برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی مانند اسهال، مشکل در هضم غذاهای چرب و درد شکم را تجربه کنند. تنظیم سبک زندگی و رژیم غذایی اغلب به حل مشکلات یاری می‌رساند.
توجه به این نکته مهم است که همه افراد مبتلا به سنگ کیسه صفرا نیازی به برداشتن کیسه صفرا ندارند. در برخی موارد، می‌توان از داروها برای حل‌کردن سنگ‌ها استفاده کرد و تغییرات سبک زندگی مانند رژیم غذایی کم‌چرب به مدیریت علائم بیماران کمک می‌کند.
برای جراحی کیسه صفرا به چه دکتری مراجعه کنیم؟
اگر نیاز به جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا (کوله سیستکتومی) دارید، باید از یک جراح مجرب گوارش برای انجام این عمل استفاده کنید.
- با ایجاد لیستی از جراحان گوارش شروع کنید. از خانواده و دوستان خود بخواهید که در این مسیر شما را همراهی نمایند.جراحان عمومی را در اینترنت جستجو کنید. جراحان دستگاه گوارش (GI) را در اولویت جستجوی خود قرار دهید. این جراحان، پزشکانی هستند که بر روی جراحی دستگاه گوارش که شامل برداشتن کیسه صفرا نیز می‌شود، متمرکز هستند.
- تحقیق در مورد اعتبار و تجربه پزشکان را فراموش نکنید. به دنبال پزشکی باشید که جراحی برداشتن کیسه صفرا را به طور منظم انجام می‌دهند. هر چه جراح تجربه بیشتری در درمان بیماری شما یا انجام عمل جراحی برداشتن کیسه صفرا داشته باشد، آمادگی بیشتری برای پیش‌بینی و پیشگیری از عوارض آن دارد.
ما در ایزی مد می توانیم بهترین جراحان فوق تخصص گوارش را به شما معرفی کنیم تا با مرور نظرات سایر بیماران و امتیازات آنها بتوانید جراح مورد نظرتان را انتخاب کنید.برای مشاهده لیست بهترین پزشکان جراح گوارش در همه شهرها روی لینک زیر کلیک کنید.
چرا از عمل جراحی لاپاراسکوپی برای برداشتن کیسه صفرا استفاده می‌شود؟
تکامل جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا قابل‌توجه است. درگذشته تنها گزینه، جراحی باز بود که شامل یک برش بزرگ و دوره نقاهت طولانی بود. نوآوری‌ها و پیشرفت‌های فناوری، راه را برای جراحی لاپاراسکوپی هموار کرده است، روشی که از برش‌های کوچک و ابزارهای تخصصی استفاده می‌کند. این روش، جراحی برداشتن کیسه صفرا را متحول کرده و جایگزین ایمن‌تر و کارآمدتری را فراهم آورده است. حرکات دقیقی که توسط ابزار لاپاراسکوپی تسهیل می‌شود، امکان جراحی ظریف‌تر و هدفمندتر را فراهم می‌آورد. این روش به استاندارد طلایی برای برداشتن کیسه صفرا تبدیل شده است.
یکی از بارزترین مزایای جراحی لاپاراسکوپی برای برداشتن کیسه صفرا، کاهش درد بعد از عمل است. برش‌های کوچک‌تر موردنیاز برای این نوع جراحی، به معنای آسیب و خطر کمتر به بدن می‌باشد. جراحی لاپاراسکوپی زمان بهبودی سریع‌تری دارد و اغلب به شما این امکان را می‌دهد که در عرض یک هفته به فعالیت‌های عادی خود بازگردید. کاهش نیاز به داروهای ضددرد و مدت بستری کوتاه‌تر در بیمارستان، نه تنها برای شما راحت‌تر خواهد بود؛ بلکه باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها نیز می‌شود.
مزایای سلامتی طولانی‌مدت جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا نیز قابل‌توجه است. با کاهش خطر عفونت‌های ناشی از بستری طولانی مدت در بیمارستان؛ احتمال کمتری برای مواجه با جراحی‌های اضافی یا درمان‌های پزشکی طولانی‌مدت خواهید داشت. برداشتن کیسه صفرا با این روش، می‌تواند کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد، شما را از ناراحتی مزمن رها نماید و از عوارض جدی‌تر جلوگیری کند.
مراقبت بعد از لاپاراسکوپی کیسه صفرا
برای بیماران، بسیار مهم است که مراحل خاصی را برای کمک به بهبودی خود دنبال کنند. سه نکته که در مراقبت بعد از لاپاراسکوپی کیسه صفرا باید موردتوجه قرارداد:
1. استراحت کافی داشته باشید
متأسفانه، هر نوع جراحی می‌تواند استراحت را در چند روز اول پس از عمل دشوار کند. وقتی صحبت از جراحی کیسه صفرا به میان می‌آید، کارهای خاصی وجود دارد که باید انجام دهید تا شانس استراحت آسان خود را افزایش دهید. پیشنهاد می‌شود به پشت دراز بکشید. این کار می‌تواند به شما کمک کند که از فشار بر برش‌های عمل خود جلوگیری کنید. اگر به پهلو می‌خوابید، سمت چپ را انتخاب نمایید، زیرا کیسه صفرا در سمت راست قرار دارد. در صورت نیاز، گوش‌گیر و ماسک چشم را در دسترس داشته باشید تا اختلالات نور و سروصدا را از بین ببرید.
2. مراقب رژیم غذایی خود باشید
یکی دیگر از مشکلات رایج بعد از جراحی کیسه صفرا، تورم شکم و اسهال است. خوشبختانه، رژیم غذایی مناسب می‌تواند بسیاری از علائم را کاهش دهد.
دستورالعمل‌های کلی پس از جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا، عبارت‌اند از:
- حداقل به مدت یک هفته از مصرف غذاهای پرچرب خودداری کنید
- افزایش فیبر مصرفی و سبزیجات
- خوردن وعده‌های غذایی به مقدار کم و در وعده‌های بیشتر
- محدودکردن شیرینی‌ها، محصولات لبنی و کافئین
3. بدن خود را حرکت دهید
شما باید در طول دوره بهبودی خود برای پیاده‌روی هرچند کوتاه برنامه‌ریزی کنید. باید بتوانید کمی بیشتر پیاده‌روی کنید و حتی کارهای سبک خانه را به برنامه بهبودی خود اضافه کنید. از ورزش‌های سنگین یا شدید تا زمانی که دکتر به شما اجازه دهد، خودداری نمایید.
عوارض بعد از لاپاراسکوپی کیسه صفرا
اگرچه جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا یک روش ایمن و مؤثر است، اما برخی از خطرات و عوارض را نیز با خود به همراه دارد. عوارض جانبی شایع جراحی کیسه صفرا شامل موارد زیر است:
- خون‌ریزی
- درد
- عفونت
- آسیب به اندام‌های اطراف کیسه صفرا
- نشت صفرا به داخل حفره شکمی
عوارض جدی تر لاپاراسکوپی کیسه صفرا شامل موارد زیر است و اگر متوجه هر یک از این علائم شدید، فوراً به پزشک و جراح خود اطلاع دهید؛ چون می‌تواند نشانه‌ای از یک عارضه جدی در بدن شما باشد:
- دردی که با گذشت زمان بدتر می شود یا هنگام حرکت، نفس کشیدن یا سرفه تشدید یابد
- درجه حرارت یا تب بالا
- سرگیجه، احساس ضعف یا تنگی نفس
- احساس بیماری یا بی اشتهایی که پس از 1 تا 2 روز اول بدتر می شود
- تورم در شکم
- مشکل در دفع ادرار
- زردی (زردی چشم/پوست همراه با ادرار تیره)
مشکلات گوارشی، مانند نفخ، اسهال، درد شکم و تغییر در عادات روده و مثانه، از عوارض جانبی کوتاه‌مدت و رایج مرتبط با جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا هستند.
معایب بعد از لاپاراسکوپی کیسه صفرا
از معایب جراحی کیسه صفرا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اگر یکی از مجاری صفراوی شما آسیب‌دیده باشد، این جراحی می‌تواند باعث انسداد یا نشت در روزهای بعد از جراحی یا حتی ماه‌ها بعد از آن شود.
- آسیب به سایر اندام‌ها، از جمله روده شما از معایب احتمالی و نادر لاپاراسکوپی کیسه صفرا است.
- سندرم پس از کوله سیستکتومی که شامل علائم گوارشی مانند سوءهاضمه، احساس بیماری و نفخ است.
سخن پایانی
لاپاراسکوپی کیسه صفرا به‌طورکلی روش مطمئن برای اکثر افراد است؛ اگرچه عوارضی نیز دارد. لاپاراسکوپی کیسه صفرا، یک جراحی رایج است که مشکلات کیسه صفرا از جمله درد، التهاب و سنگ‌های صفراوی را درمان می‌کند. مزیت این روش نسبت به سایر روش‌های جراحی،کاهش احتمال عفونت بعد از عمل است.
پس از لاپاراسکوپی کیسه صفرا ، افراد همچنین باید از علائم عفونت آگاه باشند، چند هفته استراحت کنند و رژیم غذایی مناسبی داشته باشند. این کار به بهبودی سریع آنها کمک می نماید و دوره نقاهت را کاهش می‌دهد.
سؤالات متداول در مورد عمل لاپاراسکوپی کیسه صفرا
- اضافه‌وزن یا چاقی
- سن 40 سال یا بالاتر (هر چه سن شما بیشتر باشد، احتمال ابتلا به سنگ کیسه صفرا بیشتر می شود)
- شرایطی دارید که بر جریان صفرا تأثیر می‌گذارد (مانند سیروز، کلانژیت اسکلروزان اولیه، یا کلستاز زایمان)
- مبتلا به بیماری کرون یا سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)
- یکی از اعضای نزدیک خانواده سنگ کیسه صفرا داشته باشد
- افرادی اخیراً وزن کم کرده‌‌اند ( ناشی از رژیم غذایی یا جراحی کاهش وزن)
عمل لاپاراسکوپی کیسه صفرا 1 تا 2 ساعت طول می‌کشد. لاپاراسکوپی برای همه مناسب نیست. گاهی اوقات جراح شما ممکن است با روش لاپاراسکوپی شروع کند و لازم باشد برش بزرگ‌تری ایجاد نماید. این کار ممکن است به دلیل بافت آسیب خورده شما ناشی از جراحی‌های قبلی یا عوارض بیماری های گذشته باشد.
اکثر افراد در عرض 1 تا 2 هفته به روتین قبلی خود باز می گردند . لازم است تا 10 تا 15 روز پس از جراحی، از ورزش های سنگین مانند ایروبیک و دویدن خودداری کنید.
تیم تحریریه ایزی مد
از پزشکان و متخصصین حوزه سلامت، مترجمان و نویسندگان با تجربه حوزه پزشکی تشکیل شده است تا با تولید محتوای مناسب و به روز پزشکی مبتنی بر منابع علمی معتبر یاری رسان عموم مردم ایران و سلامتجویان باشد.
